By Emma Walker

15 July 2024 - 16:29

Bu məqalədə siz IELTS Speaking zamanı utancaqlığı necə aradan qaldıracağınız barədə praktiki məsləhət və tövsiyələr alacaqsınız.

İngilis dilində danışarkən utanır və özünüzü gərgin hiss edirsiniz? Narahat olmayın, tək deyilsiniz. Əksər insanlar ikinci dildə danışmağa ehtiyac duyduqda özlərini gərgin hiss edirlər – xüsusən də IELTS Speaking zamanı. Yaxşı xəbər budur ki, bir neçə sınaqdan keçmiş texnika ilə bu hissləri asanlıqla aradan qaldıra bilərsiniz. 

IELTS üçün IELTS Ready ilə hazırlaşmağa başlayın

İngilis dilində danışarkən utancaqlığa qalib gəlməyin və IELTS Speaking testinə hazırlaşdığınız zaman özünüzü daha sakit hiss etməyin beş fərqli yolu var. 

IELTS Speaking zamanı utancaqlığa necə qalib gəlmək olar?

1. Digər natiqlərə baxın və diqqətlə müşahidə edin

Danışıq bacarıqlarınızı inkişaf etdirməyin və özünə inamınızı artırmağın ən yaxşı yollarından biri ictimai natiqləri müşahidə etməkdir. 

Peşəkarların sözləri necə tələffüz etdiklərinə diqqət yetirin və nə qədər tez (ya da yavaş!) danışdıqlarını diqqətlə dinləyin. Bir çox natiqlər növbəti hissəyə keçməzdən əvvəl dinləyicilərə deyilənləri anlamağa vaxt vermək üçün fasilə üsullarından istifadə edirlər. 

Ünsiyyət təkcə dediklərinizlə bağlı deyil, həm də bədən dili və jestlə bağlıdır. Odur ki, aparıcıların bədənlərini necə hərəkət etdirdiklərinə və səhnədəki məkandan necə istifadə etmələrinə diqqət yetirin. 

TED veb-saytı danışan insanları dinləmək üçün əla yerdir. Siz həmçinin daha təsirli təcrübə üçün yaxınlıqda canlı TED və ya TEDx danışıqların olub olmadığını yoxlaya bilərsiniz.

2. Özünüz məşq edin

Tək məşq edin və digər natiqləri müşahidə etməklə öyrəndiyiniz bəzi fəndləri həyata keçirin. Siz texnikaları birləşdirmək üçün müxtəlif yollarla sınaqdan keçirə və hansının sizin və IELTS təqdimatınız üçün daha uyğun olduğunu görə bilərsiniz. 

Danışdığınız sürətə diqqət yetirin. Fikrinizi tələsik ifadə etmək istəyə bilərsiniz, lakin çox sürətli danışmaq sizin başa düşülməyinizə böyük təsir göstərəcək, yəni İmtahan edənin sizi asan başa düşməsi vacibdir. 

Bir neçə dəfə fasilə verməyi unutmayın! Rahat fasilə verməyi öyrənmək üçün vaxt lazımdır, lakin kifayət qədər təcrübə ilə fasilənin "umm" və "like" kimi doldurucu sözlərdən istifadənizi də azaldacağını görəcəksiniz. Beləliklə, nitqiniz daha aydın və inamlı səslənəcək və IELTS imtahan götürənin başa düşməsi daha asan olacaq.  

Siz həmçinin  video çəkiliş edərək, necə göründüyünüzə və texnikaların istədiyiniz effekti verib-vermədiyini görmək üçün izləyə bilərsiniz. Bir neçə dəfə video çəkiliş etmək yaxşı fikirdir, beləliklə, necə təkmilləşdiyinizi görə və inkişafı  müşahidə edə bilərsiniz. 

3. Ailəniz və dostlarınızla məşq edin və onların rəylərini alın

İngilis dilində danışmaq fikri sizi hələ də çox qorxudur? İngilis dilli ailəniz və dostlarınızla məşq etmək özünə inamınızı artırmaq üçün əla yoldur. Onlarla danışarkən qeydlər etmələrini xahiş edin ki, onlar sizə konstruktiv rəy və təkmilləşdirə biləcəyiniz sahələr üzrə məsləhət verə bilsinlər.

Əgər daha müntəzəm, davamlı rəyə ehtiyacınız olduğunu hiss edirsinizsə, o zaman niyə Toastmasters International kimi danışıq klublarına qoşulmağı düşünməyəsiniz? Müntəzəm çıxışlar etmək, ingilis dilində danışarkən utancaqlığı aradan qaldırmağa kömək edəcək. Özünə güvənən natiq olmaq arzusunda olan həmfikir və iddialı insanlarla əhatə olunacaqsınız. Bu, sizi hədəfinizə daha sürətli aparmağa kömək edəcək.

Üstəlik, daha təcrübəli klub üzvlərindən öyrənə biləcəksiniz, onlar sizə ingilis dilində danışarkən utancaqlıqdan necə qaçmaq barədə öz şəxsi məsləhətlərini verə biləcəklər.

4. Bunun yaxşı getdiyini təsəvvür edin

Dil imtahanına, xüsusən də IELTS kimi yüksək riskli testə başlamazdan əvvəl ağlınız səhv ola biləcək hər şeyi düşünməklə məşğul olur. Beləliklə, bunun əvəzinə ağlınıza hər şeyin  düzgün gedəcəyini gətirin!

Mənfi danışıqdan qurtulmağın bir yolu müsbəti vizuallaşdırmadır. Gözlərinizi yumun və imtahan verənlə səlis danışdığınızı təsəvvür edin. Söhbət zamanı özünüzü inamlı hiss etdiyinizi və imtahan verənin gülümsədiyini təsəvvür edin.

Vizuallaşdırma ilə yanaşı, özünüz üçün müsbət fikirlər yazmaq və ya demək mənfi düşüncələrlə mübarizə aparmağa kömək edə bilər. Burada istifadə edə biləcəyiniz bir neçə təsdiq var:

  • "Mən güclü, qorxmaz və özünə güvənən bir natiqəm."
  • "İngilis dilində danışmaq mənə enerji verir."
  • "Mənim sözlərim insanlara müsbət təsir edir."
  • "Mən sakit və rahatam."

Danışarkən özünə inamlı vəziyyətdə olun. Düz oturun, çiyinlərinizi arxaya edin və başınızı yüksək tutun. Yaxşı duruşun olması daha inamlı görünməyinizə (həm də hiss etməyinizə) kömək edir. Duruşun və bədən dilinin nitqə necə təsir edə biləcəyinə dair nümunəyə Vinh adlı şəxsin müqayisə videosunda baxa bilərsiniz.

Unutmayın, imtahan verən sizin dediklərinizi eşitmək istəyir. Bunu özünüzə xatırlatmaq, utancaqlıq hisslərini aradan qaldırmağa kömək edəcək. 

5. IELTS hazırlığı ilə dil bacarıqlarınızı təkmilləşdirin

Artıq ictimai nitqlə bağlı özünüzü gərgin hiss edirsinizsə, dil bacarıqlarınıza əmin deyilsinizsə, bu daha da çətin olacaq.

IELTS Speaking testində siz fikir və məlumatı nə dərəcədə yaxşı çatdırmağınıza, fikirlərinizi ifadə etmək və əsaslandırmaq bacarığınıza görə qiymətləndiriləcəksiniz. Testin Speaking bölməsinə hazırlaşmaq üçün siz bu bacarıqları inkişaf etdirməli, ingilis dili biliklərinizi dərinləşdirməlisiniz, lüğət ehtiyatınızı genişləndirməli və qrammatikanızı təkmilləşdirməlisiniz. Hədəfli resurslarla hərtərəfli hazırlıq özünüzü ifadə etməyə və demək istədiyinizi çatdırmağa kömək edəcək. 

IELTS ilə dil bacarıqlarınıza inamı necə artıra bilərsiniz?

Bu beş məsləhət sizə IELTS Speaking testinizdə utancaqlığın öhdəsindən gəlməyə kömək edəcək və gündəlik söhbətlərdə də inamınızı artıracaq. Aydın və inamlı ünsiyyət qura bildikdən sonra digər insanlarla qarşılıqlı əlaqənizin daha rahat olacağını görəcəksiniz. Bundan əlavə, IELTS testində əldə etdiyiniz ümumi xal yüksək olduqdan sonra ingilis dilində təqdimatlarda və ictimai çıxışlarda özünüzü daha inamlı hiss edəcəksiniz.